دستگاه اسکنر مایعات خطرناک

در دنیای امروزی که تهدیدهای امنیتی در قالب‌های پیچیده‌تری ظاهر می‌شوند، تشخیص مواد خطرناک، به‌ویژه مایعاتی که می‌توانند منبع انفجار، آتش‌سوزی یا آلودگی شیمیایی باشند، اهمیت دوچندانی یافته است.

تصور کنید در یک ایستگاه راه‌آهن، مأمور امنیتی با بطری‌ای ناشناس روبه‌رو می‌شود.

به جای باز کردن بطری یا تماس مستقیم، تنها آن را در برابر حسگر دستگاه قرار می‌دهد.

دستگاه پس از چند ثانیه با هشدار صوتی و نمایش روی صفحه، اعلام می‌کند که مایع حاوی ترکیبات آتش‌زا بوده و خطرناک است.

مأمور در همان لحظه می‌تواند اقدامات امنیتی لازم را اجرا کند، بدون ایجاد وحشت عمومی یا به خطر انداختن خود.

حال یکی از پیشرفته‌ترین ابزارها در این حوزه، دستگاه‌ اسکنر مایعات خطرناک است که با بهره‌گیری از فناوری‌های غیرتهاجمی، توانایی شناسایی طیف وسیعی از مواد مضر را دارد.

در این مقاله به بررسی کامل این دستگاه تشخیص مایعات خطرناک پرداخته‌ایم، پس در ادامه با ما همراه شوید.

تاریخچه استفاده از دستگاه اسکنر مایعات خطرناک


توسعه و استفاده از دستگاه‌های تشخیص مایعات خطرناک به ویژه در محیط‌های امنیتی مانند فرودگاه‌ها، پس از حوادث تروریستی و تهدیدات مربوط به استفاده از مواد منفجره مایع، به طور چشمگیری افزایش یافت.

در سال‌های ابتدایی، روش‌های سنتی مانند بازرسی چشمی و بویایی توسط ماموران امنیتی استفاده می‌شد.

اما با پیشرفت تکنولوژی و نیاز به دقت و سرعت بالاتر، نسل اول این دستگاه‌ها که اغلب بر اساس فناوری‌هایی مانند طیف‌سنجی جرمی (Mass Spectrometry) یا طیف‌سنجی رامان (Raman Spectroscopy) کار می‌کردند، توسعه یافتند.

این دستگاه‌ها ابتدا به صورت نمونه‌های بزرگ و آزمایشگاهی بودند و به تدریج با کوچک‌تر شدن و قابل حمل شدن، در نقاط بازرسی نصب شدند.

پس از توطئه تروریستی سال ۲۰۰۶ برای انفجار هواپیماها با مواد منفجره مایع در لندن، قوانین بین‌المللی برای ممنوعیت حمل مایعات در حجم‌های بالا در کابین هواپیما وضع شد و این امر تقاضا برای دستگاه‌های دقیق‌تر و سریع‌تر را افزایش داد.

امروزه، نسل جدید این دستگاه‌ها با استفاده از فناوری‌های پیشرفته‌تر مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یا طیف‌سنجی مادون قرمز نزدیک (NIR) می‌توانند به صورت غیرتهاجمی و در کسری از ثانیه، محتویات بطری‌های مایع را بدون باز کردن آن‌ها تجزیه و تحلیل کرده و هرگونه ماده خطرناک را شناسایی کنند.

این پیشرفت‌ها به بهبود امنیت در حمل و نقل هوایی و سایر مکان‌های عمومی کمک شایانی کرده است.

عملکرد دستگاه اسکنر مایعات خطرناک چگونه است؟


دستگاه‌های تشخیص مایعات معمولاً از حسگرها و پردازشگرهایی استفاده می‌کنند که بدون نیاز به باز کردن ظرف، با بررسی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی مایع، نوع آن را تحلیل می‌کنند.

این دستگاه‌ها بسته به مدل و فناوری به کار رفته، می‌توانند از روش‌های مختلفی همچون سنجش طیفی، میدان مغناطیسی، امواج مادون‌قرمز یا آنالیز بازتاب نور استفاده کنند.

با قرار دادن ظرف حاوی مایع در محفظه دستگاه یا در برابر حسگر دستی، دستگاه در مدت زمان کوتاهی (اغلب کمتر از ۵ ثانیه) ترکیبات موجود در مایع را بررسی کرده و اعلام می‌کند که آیا ماده مورد نظر خطرناک است یا خیر.

لزوم استفاده از دستگاه‌های تشخیص مایعات خطرناک


امروزه یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در زمینه امنیت، تهدیدات ناشی از مایعات خطرناک است که به دلیل ماهیت بی‌رنگ و بی‌بو، به‌راحتی می‌توانند به یک سلاح مخفی تبدیل شوند.

از مواد منفجره دست‌ساز گرفته تا سموم شیمیایی، این مایعات می‌توانند در بسته‌بندی‌های بی‌خطر مانند بطری‌های آب یا نوشابه پنهان شده و امنیت عمومی را به خطر بیندازند.

در گذشته، بازرسی‌های امنیتی اغلب بر روی اجسام جامد متمرکز بود و مایعات به دلیل عدم امکان بازرسی کامل، با ریسک بالایی همراه بودند.

اما با ظهور دستگاه‌ تشخیص مایعات خطرناک، این شکاف امنیتی پر شده است.

این دستگاه‌ها با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، امکان اسکن غیرتهاجمی و سریع مایعات را فراهم می‌کنند و به نهادهای امنیتی اجازه می‌دهند تا بدون باز کردن یا دستکاری محتویات، هویت واقعی مایع را کشف کنند.

این امر نه‌تنها سرعت بازرسی را افزایش می‌دهد، بلکه با جلوگیری از هرگونه تماس با مواد خطرناک، امنیت بازرسان را نیز تضمین می‌کند.

استفاده از این دستگاه‌ها در فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های قطار، ساختمان‌های دولتی و محل‌های برگزاری رویدادهای بزرگ، دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر است.

آن‌ها با شناسایی دقیق و فوری تهدیدات، نقش کلیدی در پیشگیری از حوادث تروریستی و خرابکارانه ایفا می‌کنند و آرامش خاطر را برای جوامع به ارمغان می‌آورند.

مکان‌های کاربردی دستگاه


دستگاه‌های تشخیص مایعات خطرناک ابزارهای حیاتی برای تضمین امنیت در برابر تهدیدات ناشی از مواد منفجره، قابل اشتعال و سمی هستند.

این دستگاه‌ها در مکان‌های مختلفی که احتمال حمل این مواد بالاست یا امنیت عمومی در آن‌ها اولویت دارد، به کار گرفته می‌شوند.

این دستگاه‌ها در مکان‌های متعددی به کار گرفته می‌شوند، از جمله:

مکان‌های پرتردد و عمومی


فرودگاه‌ها: یکی از اصلی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین کاربردهای این دستگاه‌ها در فرودگاه‌ها است.

پس از حوادث تروریستی که با استفاده از مایعات منفجره رخ داد، استفاده از این دستگاه‌ها در نقاط بازرسی امنیتی برای اسکن بطری‌ها و ظروف مایع در کیف‌های دستی مسافران اجباری شد.

ایستگاه‌های قطار و مترو: با توجه به حجم بالای مسافران، این مکان‌ها نیز از اهداف احتمالی حملات تروریستی محسوب می‌شوند.

از این رو، دستگاه‌های تشخیص مایعات خطرناک در ورودی‌ها یا در نقاط بازرسی مشخص برای جلوگیری از ورود مواد خطرناک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

استادیوم‌ها، سالن‌های کنسرت و مراکز همایش: در این مکان‌ها که تعداد زیادی از مردم برای رویدادهای بزرگ گرد هم می‌آیند، امنیت اهمیت ویژه‌ای دارد.

دستگاه‌های تشخیص مایعات برای اسکن نوشیدنی‌ها و سایر مایعاتی که افراد به همراه دارند، استفاده می‌شوند تا از حمل مواد قابل اشتعال یا سمی جلوگیری شود.

ساختمان‌های دولتی و امنیتی: وزارتخانه‌ها، دادگاه‌ها، سفارتخانه‌ها و سایر مراکز دولتی که نیازمند امنیت بالایی هستند، از این دستگاه‌ها برای کنترل ورود مایعات توسط کارکنان و بازدیدکنندگان استفاده می‌کنند.

مرکزهای خرید بزرگ و هتل‌ها: در برخی کشورها و مناطق، برای افزایش سطح امنیت در اماکن تجاری و اقامتی پرتردد، ممکن است از این دستگاه‌ها در ورودی‌ها استفاده شود.

کاربردهای تخصصی و صنعتی


کارخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها: در محیط‌های صنعتی و تحقیقاتی که با مواد شیمیایی سروکار دارند، دستگاه‌های تشخیص مایعات خطرناک برای کنترل کیفیت و اطمینان از سلامت مواد ورودی و خروجی به کار می‌روند.

همچنین، از این دستگاه‌ها برای جلوگیری از نشت مواد خطرناک و حفظ ایمنی محیط کار استفاده می‌شود.

بنادر و مرزها: در بازرسی‌های گمرکی و مرزی، این دستگاه‌ها برای شناسایی و جلوگیری از قاچاق مایعات خطرناک مانند مواد مخدر مایع یا مواد اولیه ساخت سلاح‌های شیمیایی به کار می‌روند.

پست و خدمات پستی: در مراکزی که بسته‌های پستی را پردازش می‌کنند، از این دستگاه‌ها برای اسکن بسته‌های مشکوک به منظور کشف مایعات خطرناک یا مواد منفجره‌ای که به صورت مایع ارسال می‌شوند، استفاده می‌شود.

 

به طور خلاصه، استفاده از این دستگاه‌ها محدود به یک مکان خاص نیست و هر جا که نیاز به کنترل و مدیریت دقیق مایعات برای حفظ امنیت عمومی یا ایمنی محیط کار باشد، می‌توان از آن‌ها بهره برد.

چه موادی را می‌توان با دستگاه اسکنر مایعات خطرناک شناسایی کرد؟


دستگاه‌های تشخیص مایعات خطرناک، صرفاً برای شناسایی یک نوع ماده خاص طراحی نشده‌اند؛ بلکه قادر به کشف طیف وسیعی از مواد خطرناک هستند.

این توانایی گسترده، آن‌ها را به ابزاری چندمنظوره و بسیار مؤثر تبدیل کرده است.

در ادامه به برخی از مهم‌ترین مواردی که این دستگاه‌ها می‌توانند کشف کنند، اشاره می‌کنیم:

مواد منفجره مایع: این دستگاه‌ها با دقت بالایی می‌توانند ترکیباتی مانند نیتروگلیسیرین (Nitroglycerin)، هیدروژن پراکسید (Hydrogen Peroxide) و ترکیبات منفجره دست‌ساز مانند پراکسید استون (TATP) را شناسایی کنند.

این مواد به دلیل سهولت ساخت و پنهان‌سازی، تهدیدات جدی در حمل‌ونقل هوایی و عمومی محسوب می‌شوند.

مواد قابل اشتعال: از بنزین و نفت سفید گرفته تا الکل‌های صنعتی و حلال‌های قابل اشتعال، این دستگاه‌ها قادر به تشخیص مایعاتی هستند که می‌توانند در آتش‌افروزی و خرابکاری مورد استفاده قرار گیرند.

اسیدها و بازهای قوی: اسیدهایی مانند اسید سولفوریک (Sulfuric Acid) و هیدروکلریک اسید (Hydrochloric Acid) می‌توانند برای آسیب‌رسانی به افراد یا تخریب اموال استفاده شوند.

این دستگاه‌ها با تحلیل خواص دی‌الکتریک و ترکیب شیمیایی، وجود این مواد خورنده را تشخیص می‌دهند.

سموم شیمیایی: در سناریوهای حملات شیمیایی، مایعات سمی مانند ترکیبات سیانید (Cyanide) می‌توانند یک تهدید بزرگ باشند.

این دستگاه‌ها با استفاده از طیف‌سنجی، قادر به تشخیص این مواد و جلوگیری از انتشار آن‌ها هستند.

مواد مخدر مایع: در برخی موارد، این دستگاه‌ها می‌توانند مایعاتی را که برای حمل‌ونقل مخدر به صورت مایع (مانند کوکائین مایع) استفاده می‌شوند، شناسایی کنند.

به طور کلی، این دستگاه‌ها با اتکا به فناوری‌هایی مانند طیف‌سنجی رامان (Raman Spectroscopy) و طیف‌سنجی دی‌الکتریک (Dielectric Spectroscopy)، به جای تمرکز بر نام یک ماده، بر روی اثر انگشت مولکولی و خواص فیزیکی آن متمرکز می‌شوند.

این رویکرد به آن‌ها اجازه می‌دهد تا حتی مواد ناشناخته یا ترکیبات جدید را نیز با دقت بالایی تشخیص دهند.

ویژگی‌های فنی و مزایای اصلی


غیر تماسی و ایمن: نیازی به باز کردن ظرف وجود ندارد، بنابراین خطر تماس مستقیم با مواد مضر کاهش می‌یابد.

سرعت بالا: نتایج در عرض چند ثانیه قابل دریافت است.

دقت بالا و نرخ خطای کم: دستگاه‌ها قادر به تمایز بین نوشیدنی‌های بی‌ضرر و مواد مشکوک هستند.

قابلیت تطبیق با انواع ظروف: بطری‌های شیشه‌ای، پلاستیکی، فلزی یا سرامیکی همگی قابل بررسی هستند.

سهولت استفاده: حتی افراد بدون آموزش تخصصی می‌توانند از دستگاه استفاده کنند.

گزارش‌گیری و ثبت اطلاعات: برخی دستگاه‌ها دارای قابلیت ذخیره داده‌ها و ارسال گزارش برای مراکز امنیتی هستند.

انواع دستگاه اسکنر مایعات خطرناک


می‌توان دستگاه اسکنر مایعات خطرناک را به 2 مدل تقسیم کرد:

  1. دستگاه تشخیص مایعات خطرناک ثابت
  2. دستگاه تشخیص مایعات خطرناک قابل حمل

در ادامه به شرح هر یک می‌پردازیم:

1_ دستگاه اسکنر مایعات خطرناک ثابت


دستگاه تشخیص مایعات ثابت ASLiquid100 از نمای روبرو

دستگاه اسکنر مایعات خطرناک  ASLiquid100  یک اسکنر مایعات ثابت است که به طور خاص برای استفاده در نقاط بازرسی با حجم تردد بالا طراحی شده است.

این دستگاه در مکان‌هایی مانند فرودگاه‌ها، ایستگاه‌های قطار، و ورودی‌های ساختمان‌های دولتی که نیاز به امنیت پایدار و سرعت عمل بالاست، نصب می‌شود.

ASLiquid100 با فناوری پیشرفته خود قادر است در کمتر از یک ثانیه، مایعات موجود در ظروف پلاستیکی، شیشه‌ای، سرامیکی یا کاغذی را اسکن کرده و ماهیت آن‌ها را تشخیص دهد.

مهم‌ترین ویژگی‌های این مدل شامل سرعت بالای تشخیص، دقت بالا در شناسایی انواع مایعات خطرناک و یک رابط کاربری ساده است که نتایج را به صورت بصری (با رنگ‌های سبز برای بی‌خطر و قرمز برای خطرناک) به اپراتور نمایش می‌دهد.

علاوه بر این، ASLiquid100 دارای قابلیت ثبت و ذخیره داده‌ها برای بازبینی‌های امنیتی بعدی است که آن را به ابزاری کامل برای محیط‌های با حساسیت بالا تبدیل می‌کند.

به طور کلی، این نوع دستگاه‌ها برای نصب در مکان‌های پرتردد و پرریسک طراحی شده‌اند.

آن‌ها معمولاً بزرگ‌تر، دقیق‌تر و مناسب برای ایستگاه‌های بازرسی دائم در فرودگاه‌ها، پایانه‌های مرزی یا ورودی ساختمان‌های بزرگ هستند.

ویژگی مهم آن‌ها قدرت پردازش بالا و امکان اتصال به سیستم‌های امنیتی گسترده‌تر است.

2_ دستگاه اسکنر مایعات خطرناک قابل حمل


اسکنر تشخیص مایعات پرتابل ASLiquid200 از نمای روبرو

برخلاف مدل ثابت، دستگاه اسکنر مایعات خطرناک ASLiquid200  یک اسکنر مایعات پرتابل و قابل حمل است که برای بازرسی‌های میدانی و موقت طراحی شده است.

این دستگاه به گونه‌ای ساخته شده تا تیم‌های امنیتی بتوانند آن را به راحتی به هر نقطه‌ای که نیاز باشد، منتقل کنند.

از رویدادهای بزرگ، مراکز همایش، تا بازرسی‌های گمرکی موقت و عملیات‌های میدانی، ASLiquid200  با انعطاف‌پذیری خود، امکان برقراری امنیت را در هر زمان و مکانی فراهم می‌کند.

مهم‌ترین مزیت این مدل، وزن سبک و ابعاد کوچک آن است که جابه‌جایی را آسان می‌سازد.

همچنین، این دستگاه مجهز به باتری داخلی است که امکان استفاده طولانی‌مدت بدون نیاز به منبع برق را فراهم می‌کند.

دستگاه اسکنر مایعات خطرناک پرتابل ASLiquid200  نیز مانند مدل ثابت، با سرعت و دقت بالا مایعات را بدون نیاز به باز کردن ظروف اسکن و شناسایی می‌کند و دارای بدنه‌ای مقاوم در برابر شرایط سخت محیطی است.

این دستگاه به تیم‌های امنیتی امکان می‌دهد تا در شرایطی که امکان نصب تجهیزات ثابت وجود ندارد، امنیت را به شکل موثری برقرار سازند.

به طور کلی، این دستگاه‌ها سبک، کوچک و قابل حمل هستند و برای استفاده در مأموریت‌های سیار یا در مکان‌هایی که فضای نصب دائمی وجود ندارد، طراحی شده‌اند.

این نوع اغلب توسط مأموران گشت امنیتی، تیم‌های اورژانس و واحدهای انتظامی استفاده می‌شود، با باتری کار می‌کنند، عمر طولانی دارند و کار با آن‌ها آسان است.

جمع‌بندی


استفاده از دستگاه‌های تشخیص مایعات خطرناک صرفاً یک انتخاب نیست؛ بلکه یک نیاز حیاتی در بسیاری از مکان‌هاست.

در شرایطی که حمل مواد انفجاری، اشتعال‌زا یا سمی می‌تواند فجایع انسانی و زیست‌محیطی ایجاد کند، این دستگاه‌ها نقش خط مقدم در تأمین امنیت را ایفا می‌کنند.

نبود امکان تشخیص سریع و دقیق، نه تنها بازرسی دستی را زمان‌بر و ناقص می‌کند، بلکه خطراتی نظیر باز شدن تصادفی مایعات سمی یا نشت آن‌ها را افزایش می‌دهد.

دستگاه‌های تشخیص مایعات خطرناک، از مؤثرترین و ضروری‌ترین ابزارهای قرن بیست‌ویکم در حوزه امنیت فیزیکی هستند.

با رشد فناوری، این دستگاه‌ها هوشمندتر، سریع‌تر و دقیق‌تر شده‌اند.

شناسایی سریع مواد شیمیایی، سمی، اشتعال‌زا یا انفجاری، بدون نیاز به باز کردن ظرف، انقلابی در حفاظت از جان انسان‌ها و زیرساخت‌های حیاتی به‌وجود آورده است.

این دستگاه‌ها می‌توانند با سرعت بالا، ایمنی افراد و سازه‌ها را تضمین کنند.


دستگاه مواد مخدریاب چیست؟ (صفر تا 100)

پیشهاد پایش برای مطالعه به شما :

 

پایش (پایگاه دانش AMAN SCAN) برای آگاهی بیشتر شما را به مطالعه این دانشنامه دعوت می‌کند.

شما با مطالعه این مقاله با دستگاه مواد مخدریاب بیشتر آشنا می‌شوید.

انتظار می‌رود با مطالعه این مقاله با نحوه کارکرد این ابزار پیشرفته آشنایی پیدا کنید.

keyboard_arrow_up