وسایل ممنوعه در پروازهای داخلی و خارجی

---

وسایل ممنوعه در پروازهای داخلی و خارجی کدام‌اند؟ شاید این سوالی باشد که شما را به خواندن این مقاله ترغیب کرده است.

سفر هوایی یکی از محبوب‌ترین و سریع‌ترین روش‌های حمل‌ونقل در دنیای مدرن است .

با توجه به ماهیت خاص هواپیما و امنیت فرودگاه‌ها، مقرراتی دقیق برای حمل وسایل توسط مسافران وضع شده است.

شناخت این مقررات به مسافران کمک می‌کند تا از مشکلات در گیت بازرسی و حتی مصادره وسایل خود جلوگیری کنند.

در این مقاله به بررسی کامل وسایل ممنوعه در پروازهای داخلی و خارجی می‌پردازیم.

---

وسایل ممنوعه را به‌طور کلی می‌توان به 3 دسته‌ی اصلی تقسیم کرد:

دسته اول: وسایل ممنوعه در کابین (داخل هواپیما)

دسته دوم: وسایل ممنوعه در بار (چمدان‌های ثبت‌شده)

دسته سوم: وسایل با محدودیت خاص (بسته به شرایط، مجاز یا ممنوع)

در ادامه به شرح هر کدام می‌پردازیم؛

---

این وسایل اجازه حمل در کیف دستی یا همراه مسافر را ندارند، اما ممکن است در بار مجاز باشند، برخی از آن‌ها عبارت‌اند از :

اشیاء تیز و برنده  :

• چاقو (هر نوع)
• قیچی با تیغه بلندتر از ۶ سانتی‌متر
• تیغ اصلاح
• ناخن‌گیر بزرگ
• پیچ‌گوشتی، درفش، آچار و ابزارهای مشابه
• چوب بیسبال، چوب گلف، چوب‌دستی نظامی

وسایل قابل اشتعال :

• کبریت (به‌ویژه کبریت اصطکاکی)
• فندک بنزینی یا فندک آشپزخانه
• اسپری‌ها (غیر بهداشتی)
• الکل با درصد بالا

مواد منفجره یا شبه‌منفجره:

• ترقه، فشفشه
• مواد آتش‌بازی

مواد شیمیایی یا خورنده :

• اسید، سفیدکننده، آمونیاک
• چسب صنعتی قوی

تجهیزات دفاع شخصی یا جنگ‌افزار :

• اسپری فلفل، اسپری اشک‌آور
• شوکر یا باتون الکتریکی
• تفنگ اسباب‌بازی شبه واقعی
• اسلحه گرم یا سرد (مگر با مجوز خاص)

وسایل الکترونیکی خاص :

• باتری‌های لیتیومی یدکی با ظرفیت بالای ۱۰۰ وات‌ساعت
• دستگاه‌های با امواج قوی یا رادیویی

---

بعضی وسایل به دلایل ایمنی حتی در چمدان هم قابل حمل نیستند:

مواد خطرناک :

• سوخت، بنزین، تینر، نفت، گازوئیل
• کپسول گاز، گاز فندک
• مواد شیمیایی صنعتی
• اسید، سفیدکننده و پاک‌کننده‌های قوی
• کبریت و فندک‌های خاص

باتری‌ها و منابع انرژی خاص :

• باتری‌های لیتیومی بدون محافظت مناسب
• پاوربانک

مواد فاسدشدنی یا بوی تند :

• گوشت خام یا فرآورده گوشتی (در برخی از کشورها)
• پنیر بوی‌دار یا غذای دریایی بدون بسته‌بندی مناسب

مواد دارویی خاص یا بدون مجوز :

• داروهای دارای ترکیبات مخدر مانند کدئین (در برخی از کشورها)

---

بعضی وسایل ممکن است تنها در شرایط خاصی مجاز باشند، مانند:

پاوربانک : مجاز در کابین، ممنوع در بار (ظرفیت زیر ۱۰۰ وات‌ساعت)

مایعات : در کابین مجاز، در بار مجاز (در کیسه شفاف و جداگانه 100 میلی‌لیتر)

داروی نسخه‌ای : در کابین مجاز، در بار مجاز (حمل دارو با نسخه پزشک مجاز است، اما در پروازهای خارجی نیاز به ترجمه رسمی نسخه دارید.)

غذای کودک : در کابین مجاز، در بار مجاز (در صورت همراه داشتن نوزاد، غذای کودک با حجم محدود قابل حمل است.)

لپ‌تاپ، تبلت : مجاز هستند اما باید هنگام بازرسی از کیف خارج شوند.

الکل نوشیدنی : ممنوع در ایران ،  محدود در بار (حداکثر ۱ لیتر با درصد کمتر از 70%)

زیورآلات تیز یا حجیم : ممنوع در کابین در صورت شباهت به سلاح

---

در حالی که اصول کلی بین‌المللی حمل وسایل ممنوعه تقریباً مشابه است، اما جزئیاتی وجود دارد که در قوانین داخلی و خارجی تفاوت دارند.

پروازهای داخلی :

در پروازهای داخلی قوانین بسته به شرکت هواپیمایی ممکن است کمی متفاوت باشد.

در بسیاری موارد، بازرسی‌ها ملایم‌تر از پروازهای خارجی هستند.

اقلامی مانند زعفران یا خشکبار در پروازهای داخلی معمولاً مجازند.

پروازهای خارجی :

پروازهای خارجی، بازرسی دقیق‌تری دارند، به‌ویژه در مقصدهایی مانند کانادا و اتحادیه اروپا.

ورود یا خروج بعضی کالاها ممکن است به قوانین گمرکی کشور مقصد مربوط شود.

حتی حمل برخی داروهای رایج در کشور مبدا، در مقصد جرم محسوب می‌شود (مثلاً کدئین در برخی کشورها ممنوع است).

در ادامه به بررسی وسایل ممنوعه در چند نمونه از پروازهای خارجی می‌پردازیم:

---

ممنوع در کابین و بار :

• اسلحه گرم و سرد (مگر با مجوز خاص)
• اسپری دفاع شخصی (مانند اسپری فلفل)
• مواد منفجره یا آتش‌زا (فشفشه، ترقه)
• باتری‌های لیتیومی یدکی بیش از ۱۰۰ وات‌ساعت در بار

ممنوع در کابین (مجاز در بار) :

• چاقو، قیچی، ناخن‌گیر تیز
• مایعات بیش از ۱۰۰ میلی‌لیتر
• ژل، کرم، اسپری‌های غیربهداشتی

موارد دارای محدودیت :

• پاوربانک فقط در کابین
• داروهای مخدر (مانند کدئین) نیاز به نسخه پزشک ترجمه‌شده دارد.
• مشروبات الکلی فقط تا ۱ لیتر مجاز است (با شرایط)

---

ممنوع در کابین و بار :

• سلاح گرم و سرد
• مواد منفجره و آتش‌زا
• حیوانات بدون مجوز دامپزشکی
• مواد مخدر حتی با نسخه پزشکی

ممنوع در کابین:

• مایعات بالای ۱۰۰ میلی‌لیتر
• اشیای نوک‌تیز (چاقو، قیچی، ابزار برش)

محدودیت‌های خاص:

• الکل مجاز تا ۱ لیتر برای هر فرد
• ورود داروهای کدئین‌دار نیازمند تأیید رسمی پزشکی است.
• بعضی غذاهای خانگی و لبنیات ممکن است در ورودی فرودگاه ضبط شوند.

---

ممنوع به‌شدت (ممکن است پیگرد قانونی داشته باشد) :

• داروهای حاوی کدئین، ترامادول، دیازپام، زاناکس و مشابه بدون نسخه رسمی و ترجمه
• محتوای مستهجن (حتی به‌صورت دیجیتالی)
• مواد مخدر از هر نوع

ممنوع در کابین :

• چاقو، قیچی، ناخن‌گیر تیز
• ابزارهای فلزی
• مایعات بیش از ۱۰۰ میلی‌لیتر

موارد دارای محدودیت :

• مشروبات الکلی فقط در مناطق مجاز فرودگاه یا با مجوز مصرف
• داروهای خاص باید با نسخه و مهر پزشک و وزارت بهداشت کشور مبدا باشد.

---

ممنوع در کابین و بار :

• سلاح گرم، جنگ‌افزار سرد
• وسایل انفجاری، ترقه، گاز فشرده
• مواد مخدر

ممنوع در کابین :

• اشیای تیز یا ابزار فنی (پیچ‌گوشتی، آچار)
• مایعات بالای ۱۰۰ میلی‌لیتر
• برخی داروها بدون نسخه

موارد دارای محدودیت :

• ورود گوشت، لبنیات و محصولات حیوانی از خارج اتحادیه اروپا ممنوع است.
• باتری‌های بزرگ لیتیومی مجاز نیستند.
• پاوربانک باید در کابین باشد و ظرفیت کمتر از ۱۰۰ وات‌ساعت باشد.

---

ممنوع به‌شدت (با مجازات قانونی) :

• الکل (ورود یا حمل هر نوع الکل غیرقانونی است)
• محتوای مستهجن یا تصاویر غیراخلاقی
• داروهای مخدر (حتی کدئین یا مسکن‌های قوی بدون نسخه رسمی)
• مواد مخدر، سیگارهای الکترونیکی با مایع غیرمجاز

ممنوع در کابین :

• چاقو، ابزار فلزی، وسایل نوک‌تیز
• مایعات بیشتر از ۱۰۰ میلی‌لیتر

موارد با محدودیت :

• کتاب‌های مذهبی غیر اسلامی در مقدار زیاد ممکن است ضبط شود.
• داروهای خاص با نسخه معتبر و ترجمه شده باید همراه باشد.
• برخی غذاهای آماده یا فرآوری‌شده خانگی مجاز نیستند.

---

1_ زعفران (در برخی کشورها مانند هند و استرالیا)

• در مقدار بالا (بیش از ۵۰ گرم) ممکن است به ‌عنوان کالای تجاری ضبط شود.
• در استرالیا ورود هرگونه ادویه باز یا بدون بسته‌بندی کارخانه‌ایی، ممنوع می‌باشد.

2_ تخم‌مرغ خام یا آب‌پز (استرالیا و نیوزیلند)

• ورود هر نوع فرآورده حیوانی خام یا پخته، حتی یک عدد تخم‌مرغ آب‌پز، ممنوع بوده و جریمه سنگینی بهمراه دارد.

3_ کتاب‌های خاص مذهبی یا سیاسی (عربستان و چین)

• ورود کتاب انجیل یا متون مذهبی غیر اسلامی به عربستان، در تعداد زیاد، غیرقانونی است.
• کتاب‌های سیاسی ممنوع (مانند کتاب‌هایی درباره تبت یا تایوان) در چین ضبط می‌شود.

4_ سیگار الکترونیکی و ویپ (تایلند و سنگاپور)

• در تایلند و سنگاپور ورود یا استفاده از سیگار الکترونیکی (ویپ) جرم می‌باشد و ممکن است منجر به جریمه سنگین یا حتی زندان شود.

5_ سنگ، خاک و صدف دریایی (برخی کشورها)

• در کشورهای آفریقایی یا استرالیا حمل خاک یا سنگ از طبیعت بدون مجوز غیرقانونی می‌باشد.
• برخی مسافران با بردن صدف یا ماسه از سواحل خاص جریمه‌های سنگینی شده‌اند.

6_ مشعل جوشکاری یا دستگاه برش لیزر (کانادا و آمریکا)

• حتی نمونه‌های کوچک برای کار هنری یا آموزشی به‌دلیل احتمال خطر ایمنی ممنوع هستند.

7_ غذای خانگی، مخصوصاً لبنیات سنتی (آلمان و آمریکا)

• پنیر لیقوان، کشک، دوغ محلی یا خامه ترش اغلب در بازرسی ضبط می‌شوند چون فاقد بسته‌بندی بهداشتی می‌باشند.

8_ برخی اسباب‌بازی‌ها مثل تفنگ آب‌پاش یا لیزر اسباب‌بازی (آمریکا و امارات)

• هر چیزی که ظاهری شبیه سلاح واقعی یا دستگاه نظامی داشته باشد ممنوع است، حتی اگر اسباب‌بازی باشد.

---

دلایل متعددی برای ممنوعیت برخی وسایل در هواپیما وجود دارد، از جمله:

حفظ امنیت پرواز : سلاح، اشیای تیز، یا مواد منفجره می‌توانند توسط افراد خرابکار استفاده شده و جان مسافران را به خطر اندازند.

خطر انفجار یا آتش‌سوزی : برخی وسایل مانند باتری‌های لیتیومی، گاز فشرده یا الکل صنعتی در فشار بالا ممکن است منفجر شوند.

محدودیت‌های قانونی کشورها : برخی اقلام حتی اگر بی‌ضرر باشند، ممکن است در کشور مقصد ممنوع یا غیرقانونی باشند.

حفظ سلامت عمومی : ورود برخی غذاها یا داروها ممکن است سلامت عمومی در کشور مقصد را تهدید کند (مثلاً انتقال آفات با میوه‌ها).

---

دستگاه‌های ایکس ری در فرودگاه‌ها، اشیاء را بر اساس عدد اتمی و ترکیب مواد با رنگ‌های خاصی نمایش می‌دهند.

رنگ‌ها در تصویر خروجی به اپراتورها کمک می‌کنند تا نوع ماده را تشخیص دهند.

در ادامه رایج‌ترین رنگ‌ها و معنای هر کدام را برایتان شرح می‌دهیم:

1_ نارنجی (Orange) : مواد آلی (ارگانیک)

• غذا، پلاستیک، پارچه، چوب، کاغذ، مواد مخدر، برخی مایعات

2_ آبی (Blue): مواد غیرآلی

• آلومینیوم، برخی پلاستیک‌ها، برخی قطعات الکترونیکی

3_ سبز (Green): ترکیب مواد آلی و غیرآلی

• کفش، لپ‌تاپ، وسایل ترکیبی

4_ سیاه یا خاکستری تیره (Dark Gray/Black): فلزات سنگین و چگال

• اسلحه، چاقو، باتری، ابزارآلات، قطعات فلزی

5_ سفید روشن یا بسیار شفاف : اشیای بسیار متراکم

• طلا، سرب، آلیاژهای بسیار چگال، بعضی اشیاء خطرناک مخفی

---

چاقو یا ابزار تیز : با رنگ تیره (سیاه/خاکستری) و شکل مشخص تیغه شناسایی می‌شود.

مایعات : به رنگ نارنجی یا نارنجی روشن دیده می‌شوند، مخصوصاً اگر در بطری یا بسته‌بندی خاص باشند.

اسلحه یا قطعات فلزی : معمولاً کاملاً سیاه با فرم مشخص می‌باشند.

مواد مخدر یا انفجاری : نارنجی یا نارنجی مایل به قرمز _ معمولاً ترکیب رنگ + الگو یا شکل بسته‌بندی مشکوک باعث بررسی بیشتر می‌شود.

باتری لیتیومی : رنگ تیره یا خاکستری _ اگر به‌صورت آزاد در کیف باشند، هشدار داده می‌شوند.

---

برای جلوگیری از دردسرهای فرودگاهی، این نکات را در نظر داشته باشید:

• قبل از پرواز، قوانین شرکت هواپیمایی را چک کنید.
• وسایل الکترونیکی خود را به‌راحتی در دسترس قرار دهید.
• پاوربانک‌ها و باتری‌ها را در کیف دستی قرار دهید.
• داروهای خاص را با نسخه پزشک و ترجمه انگلیسی حمل کنید.
• از حمل اشیای تزئینی شبیه سلاح (مانند کلید چاقویی یا گردنبند شوکر) خودداری کنید.
• در پروازهای بین‌المللی، از همراه داشتن مواد غذایی ممنوع خودداری کنید.

---

آگاهی از وسایل ممنوعه در پروازهای خارجی و داخلی نه تنها باعث صرفه‌جویی در وقت و انرژی می‌شود، بلکه از مشکلات حقوقی و گمرکی نیز جلوگیری می‌کند.

هرچند قوانین کلی بین کشورها مشابه است، اما جزئیات می‌تواند متفاوت باشد.

رعایت این موارد به مسافران کمک می‌کند تا تجربه‌ای ایمن، راحت و بدون دغدغه در سفرهای هوایی داشته باشند.